اگر خواهان موفقیت در بازارهای معاملاتی مانند فارکس و رمزارز هستید باید بتوانید یک تریدینگ پلن یا برنامه معاملاتی مناسب تهیه کنید و به آن متعهد بمانید. ورود بدون برنامه مشخص به بازارهای مالی با احتمال قریب به یقین منجر به شکست و سرخوردگی هر تریدر خواهد شد. باید دقیقا بدانید به دنبال چه هستید، چه هدفی دارید و برای رسیدن به اهداف خود برنامه کاملا مشخصی داشته باشید.
منابع بسیاری بر اهمیت پلن معاملاتی تاکید کرده‌اند و البته این تاکید تنها برای تازه واردان به دنیای بازارهای سرمایه نیست و به تریدهای باسابقه و حرفه‌ای نیز توصیه شده که حتما برنامه معاملاتی مشخصی داشته باشند.
در این مقاله به جنبه‌های گوناگون یک پلن معاملاتی مناسب پرداخته خواهد شد، پس می‌توانید از آنچه در ادامه گفته شده برای تبدیل شدن به تریدری بهتر بهره ببرید.
فهرست:
- پلن معاملاتی چیست؟
- طراحی پلن معاملاتی
- موقعیتها معاملاتی کمتر
- کاهش ریسک معاملات احساسی
- آماده سازی پلن معاملاتی
- موقعیت ورود (سیگنال ورود)
- موقعیت خروج (سیگنال خروج)
- حدسود و حدضرر
- واقعیت تریدینگ پلن
- مفاهیم کلیدی پلنهای معاملاتی و رسیدن به اهداف معاملاتی
- ایجاد عادات سازنده
- نتیجه گیری
پلن معاملاتی چیست؟
تریدینگ پلن یا برنامه معاملاتی در بازارهایی مانند فارکس یا رمز ارز تفاوت چندانی با مفهوم کلی برنامه که به ذهن هر انسانی خطور می‌کند ندارد. هر برنامه شامل فعالیت‌هایی که باید انجام شوند، اولویت‌هایی که باید در نظر گرفته شوند و خطوط قرمزی که باید رعایت شوند، است. در واقع ایده اصلی پلن معاملاتی وضع قوانینی است که می‌بایست قبل، هنگام و بعد از هر معامله به صورت کامل اجرا شوند. هر تریدر باید این قوانین را همواره در کنار خود داشته باشد تا راحت تر بتواند این فرآیند را به اجرا در آورد.
برنامه معاملاتی باعث می‌شود تا هر تریدر دید بهتری نسبت با بازار پیدا کند، یعنی هر تریدر به بینش خود و نقاط ضعف و قوت آن نسبت به بازار آگاهی پیدا می کند و این همان مفهوم روانشناسی ترید است. بنابراین به کمک تریدینگ پلن هر تریدر خواهد توانست از نتایج تحلیل‌ها و معاملات خود برای بهینه سازی استراتژی معاملاتی استفاده کند. پلن معاملاتی مانع تصمیمات شتابزده و احساسی می‌شود که در واقع بزرگترین مزیت یک پلن معاملاتی مناسب است. پلن معاملاتی مانع اشتباهات احمقانه خواهد شد و به هر تریدر کمک می کند تا نتایج معاملاتی سود ده و زیان ده خود را به خوبی ارزیابی کند.
طراحی پلن معاملاتی
طراحی پلن معاملاتی کار سختی نیست. در قدم اول باید تعداد تریدهایی که به صورت روزانه و هفتگی انجام می‌دهید را در نظر بگیرید و ببینید چه مقدار وقت صرف این کار می‌کنید. باید دقیقا تعیین کنید روزانه، هفتگی یا در بازه های زمانی دلخواه خود چه تعداد معامله می‌خواهید انجام دهید و چه میزان وقت برای این کار می‌خواهید اختصاص دهید. اگر یک تریدر فول تایم هستید پس باید برنامه 24 ساعت خود را کاملا تشریح کنید.
باید تعداد معاملاتی موفق خود را به صورت روزانه یا هر بازه زمانی که خود مناسب می‌دانید در نظر بگیرد و نسبت آن را به کل معاملاتی خود در نظر بگیرید و در نتیجه با دقت در ساعات معاملات خود خواهید فهمید آستانه خستگی و توانایی بهینه ذهنی شما کجاست و معاملات خود را قبل از آن به پایان برسانید.
موقعیتها معاملاتی کمتر
موقعیتهای معاملاتی کمتر به معنی شانس کمتر در بازار است که مفهوم منفی سود کمتر را در ذهن هر تریدر تداعی می‌کند. اما این مفهوم ضرورتا منفی نیست و نگاهی پخته به بازارهای مالی این نکته مهم را به هر تریدر گوش زد می‌کند که هر موقعیت معاملاتی شانس سود و زیان خود را دارد و موقعیتهای معاملاتی کمتر به معنای سود کمتر و ضرر کمتر است. یک تریدر با تجربه به هیچ وجه به دنبال شکار تمامی موقعیتهای معاملاتی نیست، او می‌داند در بازه های زمانی مشخص به کدام موقعیتهای معاملاتی را با چه میزان ریسک ورود کند.
کاهش ریسک معاملات احساسی
مزیت دیگر محدود کردن تعداد معاملات، اجتناب از ورود به موقعیتهای معاملاتی است که به درستی و بر اساس استراتژی معاملاتی انتخاب نشده‌اند. تریدرهای زیادی اسیر این خطای ذهنی می‌شوند و به معاملاتی با حجم و ریسک بالا ورود می‌کنند که با کمی دقت به هیچ عنوان آن را انتخاب نمی‌کردند و وارد ضرری می‌شوند که خیلی راحت می‌توانستند از آن اجتناب کنند. تصمیمات عجولانه به سادگی قابل اجتناب نیستند اما این ویژگی است که هر تریدر برای موفقیت در بازارهای مالی باید در خود پرورش دهد و ابزار آن یک پلن معاملاتی خوب و مهمتر از آن متعهد بودن به پلن معاملاتی است.
آماده سازی پلن معاملاتی
تا اینجا در مورد اهمیت تعیین بازه های زمانی و تعیین محدودیت تعداد برای هر ترید صحبت کردیم، در ادامه راجع به سایر مواردی که باید در پلن معاملاتی مشخص شوند صحبت خواهیم کرد.
موقعیت ورود (سیگنال ورود)
اکثریت معامله گران بازارهای مالی ذهنیت مشابهی را هنگام رصد قیمت در بازارهای مالی تجربه می‌کنند. آنها می خواهند سریعا وارد معامله شوند و فکر می‌کنند اتفاق بزرگی در حال رخ دادن است. اما خیلی زود متوجه می شوند معامله ای را باز کرده‌اند که دقیقا نمی‌دانند چرا این کار را کرده‌اند و تونایی مدیریت آن معامله را ندارند. یعنی دقیقا نمی‌دانند کجا باید معامله را متوقف کنند و به دنبال چه مقدار سود باشند و حد ضرر را کجا باید در نظر بگیرند؟!؟!
هر پلن معاملاتی باید دارای شرح دقیقی از موقعیتهای ورود بر اساس استراتژی معاملاتی داشته باشد. زمانی که این موقعیتها مکتوب شوند تنها کاری که باید ترید انجام دهد تبعیت از آن است. دقت کنید که باید شرح کاملی از موقعیتها ورود خود داشته باشید یعنی به عنوان مثال اگر 4 اندیکاتور را برای ورود به موقعیت در نظر می‌گیرید، چگونگی هر 4 اندیکاتور را باید با جزئیات در پلن معاملاتی خود درج نمایید.
موقعیت خروج (سیگنال خروج)
همانند موقعیتهای ورود باید شرح دقیقی از شرایط خروج از هر معامله داشته باشید. هر تریدر باید درکی درست و عمیق از وضعیتهای خروج از هر معامله داشته باشد و این یک رفتار کاملا حرفه‌ای برای هر تریدر محسوب می‌شود. بسیاری از تریدرها به درستی وارد موقعیتهای معاملاتی می‌شوند اما به علت بی صبری یا ترس و طمع در جا و زمان مناسب از معامله خارج نمی‌شوند و همین موضوع باعث می‌شود وارد ضرر در معامله شوند.
یک نکته مهم در تعیین موقعیت خروج داشتن تعریف دقیق از میزان سودی است که می‌خواهید در هر معامله و در بازه های زمانی مشخص بدست آورید. شما هیچگاه نمی‌توانید تمام سود موقعیتهای معاملاتی را بدست آورید زیرا بازی در بازاهای مالی بازی با احتمالات است، هیچ چیز تا زمانی که رخ نداده قطعی نیست پس باید قوانین خود را داشته باشید و بر اساس آن به کار خود به عنوان یک تریدر ادامه دهید.
حدسود و حدضرر
همانطور که قبلا اشاره کردیم داشتن تعریف دقیق از نقاط ورود و خروج برای هر تریدر حیاتی است. این احتمال وجود دارد که هر تریدر در فرآیند تصمیم گیری برای ورود به هر معامله اشتباه کرده باشد یا دچار نوسانات ناگهانی در بازار گردد پس تعیین نقاط حد سود و حد ضرر به اندازه تشخیص نقاط ورود و خروج حائز اهمیت است.
مشخصا تعیین حد سود به اندازه تعیین حد ضرر دارای اهمیت نیست اما به عنوان یک تریدر منظم بهتر است این نقاط را در برنامه معاملاتی خود و در هر معامله تعیین کنید و فراموش نکنید به هنگام باز کردن هر معامله حد ضرر را در همان لحظه تعیین کنید و بدانید تریدرهای بزرگ و باسابقه با فراموشی یا نادیده گرفتن این نکته وارد ضررهای هنگفت شده‌اند.
واقعیت تریدینگ پلن
بیشتر معامله گران اهمیت پلن معاملاتی را درک کرده‌اند و پلن معاملاتی خود را در کامپیوتر، موبایل با کاغذ نگه داری می‌کنند. اما در واقع علاوه بر این، پلن معاملاتی باید تبدیل به یک چارچوب ذهنی برای معامله گر شود. پلن معاملاتی به خودی خود ابزاری نیست که معاملات سود ده را برای هر تریدر گارانتی کند. در واقع نظم، پایداری و تعهد به برنامه معاملاتی است که به تریدر کمک می‌کند در نوسانات گیج کننده بازار تصمیم گیری بهینه داشته باشد. هدف اول در بازارهای مالی ضرر نکردن است و هدف دوم به سود رسیدن از پوزیشن های معاملاتی است.
پلن معاملاتی یک مفهوم تئوری است که می‌بایست بدست تریدر و به کمک تعریف گامهای متوالی به عمل تبدیل شود.
مفاهیم کلیدی پلنهای معاملاتی و رسیدن به اهداف معاملاتی
تمرکز بر شکست الگوهای ذهنی
هر تریدر به موقعیتهای معاملاتی بر اساس پیش فرض‌های ذهنی خود پاسخ می‌دهد. این نکته بسیار مهم است که هنگام ترید از تفکر و تحلیل بیش از حد اجتناب کنید. بسیاری از این رفتارهای ناخودآگاه تریدرها را به مسیر اشتباه می‌کشاند. در اینجا به چند نکته برای شروع این مسیر اشاره می کنیم:
- قدم اول مشاهده رفتارها و اعمال خود است. وظیفه یک تریدر رصد و ضبط رفتاریست که تاثیر منفی بر معاملات وی می‌گذارند.
- قدم دوم تلاش برای درک تصمیماتی است که فرد را از پلن معاملاتی تهیه شده دور می‌کنند.
- قدم سوم شکست الگوهای ناخودآگاهی است که مانع رفتار تریدر بر اساس پلن معاملاتی می‌شوند و هدف نهایی جایگزینی این رفتارهای مخرب با رفتارهای کارآمد بر اساس اراده و انتخاب است.
بسیاری از تریدرهای حرفه ای با باز نگه داشتن معاملات تا جایی که تمام سود را بتوانند از آن بگیرند مشکل دارند. آنها معمولا زودتر از آنچه می‌توانستند از معامله خارج می‌شوند. این گروه از تریدها می‌توانند با اضافه کردن این نکته به پلن معاملاتی که، خروجهای بر اساس ترس و یا احساسات غیر منطقی را کاهش دهند، این مسئله را مدیریت کنند.
فارغ از حل تئوری مسائل، در واقع توجه و تمرکز بر الگوهای رفتار، افکار و احساسات در لحظات مختلف بینشی قوی از فرد در اختیار وی قرار می‌دهد که پاسخ بسیاری از سوالات در همین بینش نهفته است. بهترین لحظات برای تمرکز و توجه لحظاتی است که تریدر تمایل به شکست توالی پلن معاملاتی دارد، این تمرکز منجر به این مهم خواهد شد که در مواجهه مجدد با فکر شکستن چرخه پلن معاملاتی، تریدر آمادگی بیشتری دارد و راهکارهایی را برای مقابله با این شرایط از قبل آماده نموده است.
به مرور زمان و با کسب تجربیات بیشتر، الگوهای مخرب افکار، رفتار و احساسات قبلی با الگوهای جدید و کارآمد جایگزین خواهند شد. البته این مسیری است که هر تریدر به مرور زمان طی خواهد نمود و البته میانبری برای کسب این دانش وجود ندارد.
ایجاد عادات سازنده
زمانی که برای شکست الگوهای ناخواسته و قدیمی تلاش می‌کنیم و به دنبال ایجاد الگوهای کارآمد هستیم در واقع در حال ساخت عادات سازنده هستیم. این مسیر در ابتدا سخت و طاقت فرساست. انگیز های قوی هر آن می‌توانند مومنتوم خود را از دست بدهند و عادات و الگوهای مخرب گذشته مجدد زمام امور را بدست بگیرند. برای تثبیت الگوهای جدید رفتار، افکار و احساسات می بایست نظم و رویکردی را در پیش گرفت که رسیدن به آنچه می خواهیم را تسهیل نماید. راهی جز تقسیم عاداتی که می خواهیم ایجاد کنیم به خرده عادات و شروع به ایجاد این خرده عادات وجود ندارد و هیچ چیز جز نظم و تعهد به ایجاد این خرده عادات جایگزین انگیزه‌های فرد نمی‌تواند باشد.
زمانی که یک تریدر برای رسیدن به اهداف معاملاتی خود با مشکل مواجه است می‌بایست عادات جدیدی در خود بسازد. هر تریدر مسئله ای متفاوت دارد و راه حل متفاوتی برای مسئله وی وجود دارد که باید در جستجو آن باشد.
نتیجه گیری
در این مقاله سعی شد تا نقشه راهی برای رسیدن به یک پلن معاملاتی بیان شود و همینطور سعی شد تا با مسائلی که در این مسیر مواجه خواهید شد آشنایی پیدا کنید. کمی صرف زمان در این مسیر، دستاوردهای بزرگی در آینده برای شما به همراه خواهد داشت.
اکنون که به درکی صحیح از تریدینگ پلن رسیده‌اید زمان آن رسیده که وارد عرصه عمل شوید و پلن معاملاتی خود را طراحی کرده و شروع به عمل بر اساس آن کنید. اگر هم اکنون مشغول ترید کردن هستید به تاریخچه معاملاتی خود سر بزنید و شاخص‌هایی که در مورد آن به گفتگو پرداختیم را جستجو کنید تا با چشمی باز و ذهنی آگاه، پلن معاملاتی قوی و کارآمد خود را طراحی کنید.
برای مشاوره در خصوص طراحی پلن معاملاتی می توانید با ما تماس بگیرید.
