روانشناسی ترید یکی از مهمترین جنبه‌های فعالیت در بازارهای مالی به عنوان معامله گر یا سرمایه گذار است. برای تبدیل شدن به یک تریدر موفق باید با مفاهیم این حوزه آشنایی پیدا کرد.
در اینجا مجموعه ای از مهمترین نکات روانشناسی ترید را برای شما گردآوری کرده ایم تا به کمک آنها بتوانید موفقتر عمل کنید.
- روانشناسی ترید چیست؟
- طراحی پلن معاملاتی
- استراحت منظم داشته باشید
- شغل فعلی خود را ترک نکنید
- شکست را بپذیرید
- تمرین، تمرین، تمرین
- استفاده از حد سود و ضرر
- بک تست استراتژی معاملاتی
- جمع بندی
روانشناسی ترید چیست؟
زمانی که از روانشناسی ترید صحبت به میان می‌آید منظور اصلی چارچوب‌های ذهنی و حسی تریدر هنگام معامله در بازارهای مالی است. هدف اصلی حفظ نظم و تسلط به ذهن برای اجتناب از تبدیل شدن به معامله گریست که کنترلی کافی بر اعمال خود ندارد و مانند یک معتاد تنها به دنبال یک ترید دیگر است. برای چنین فردی فعالیت در بازارهای مالی به جای یک حرفه تخصصی، تبدیل به غمار بازی گردید و این نقطه پایان هر معامله گر در بازارهای مالی است. شاید پذیرش این موضوع سخت باشد که احساسات به ویژه ترس و طمع از مهمترین موانع تبدیل شدن به یک ترید موفق هستند. ترس از دست دادن معامله‌های سود آور باعث خروج زود هنگام خواهد شد و همینطور می‌تواند مانع باز کردن یک معامله از ابتدا شود. طمع منجر به باز نگه داشتن پوزیشنهای معاملاتی به امید سود های بالاتر می‌شود تا جایی که ممکن است یک معامله سود آور تبدیل به یک ضرر هنگفت شود.
نکته مهم اینجاست که شما اگر حتی بهترین استراتژی معاملاتی دنیا را داشته باشید ولی نتوانید بر اساس آن عمل کنید هیچ نفعی برای شما نخواهد داشت و قطعا می‌تواند شما را وارد ضرر کند.
شناخت این مسائل روانشناختی بحث مهمی است، اما غلبه بر آن موضوعی کاملا متفاوت خواهد بود. در اینجا فهرست نکات مهمی که باید برای عبور از این مسائل رعایت کنید آورده شده است.
طراحی پلن معاملاتی
اولین قدم برای رسیدن به بالانس رو به رشد و تریدهای موفق، داشتن یک پلن معاملاتی جامع و وفاداری به آن است. باید تمام موضوعات از بررسی حال و خلق قبل از نشستن پشت میزکار تا روال تشخیص سیگنالها، مدیریت ریسک، وضعیت سرمایه، نقطه خروج و نوشتن ژورنال معاملاتی، در پلن معاملاتی درج گردد. احتمالا این فرآیند ساده به نظر می‌رسد اما قرار گرفتن در موقعیت واقعی به خصوص برای افراد تازه کار به سرعت موجب خستگی می‌شود و استرس ناشی از نوسانات بازار، کنترل امور را بدست خواهد گرفت. این فرآیند نتیجه‌ای جز ورود معامله‌گر به معامله نامناسب در زمان نامناسب و ضررهای متوالی نخواهد داشت.
استراحت منظم
فراغ از این موضوع که یک تریدر تازه کار است و یا یک حرفه‌ای که کارکشته این بازار محسوب می‌شود باید به طور منظم و در فواصل زمانی مشخص استراحت کند. صرف زمان بیش از حد مقابل نمودارهای بازارهای مالی، تریدر را از حالت بهینه خود خارج می‌کند و در نتیجه احتمال اشتباه و وارد معامله ضررده شدن را بالا می برد.
تفاوتی ندارد معاملات سود ده یا ضرر ده پیاپی دارید، زمانی را تعیین کنید و بیش از آن به صورت متوالی پشت میز کار خود ننشینید. در پایان این زمان باید میزکار ترک گردد و مدتی زمانی به امور دیگر مشغول بود.
شغل فعلی خود را ترک نکنید
هر تازه وارد به دنیای معامله گری در بازارهای مالی باید این موضوع را مد نظر داشته باشد که هیچ یک از کسانی که به صورت حرفه‌ای وارد این کار شده‌اند یک شبه به این نقطه نرسیده‌اند و تمرین، تلاش و استمرار زیادی احتیاج است تا یک فرد به عنوان یک حرفه‌ای بتواند از بازارهای مالی سود کسب نماید. ترک شغل فعلی به امید کسب سود از بازارهای مالی تنها باعث فشار روانی بر شما خواهد شد و بازده شما در فرآیند یادگیری کاهش خواهد داد.
داشتن منبع درآمد فارغ از بحث معامله گری باعث می‌شود تا با صبر کافی و انعطاف روانی بیشتر در مواجه با بازاهای مالی قرار بگیرید و در نوسانات پر تنش این بازار بدانید که هر اتفاقی که رخ دهد شما منبع درآمد خود را دارید.
شکست را بپذیرید
اگر می‌خواهید یک ترید موفق باشید، باید این موضوع را بپذیرید که در بعضی موقعیتهای معاملاتی ضرر خواهید کرد. بعد از باز کردن هر موقعیت معاملاتی احتمال شکست وجود دارد و هیچ ارتباطی به این موضوع ندارد که چند معامله قبلی شما سود ده یا ضرر ده بوده‌اند.
اگر آخرین معامله شما ضرر ده بوده است به جای ناراحتی کشیدن بخاطر این ضرر سعی کنید از آن بیاموزید و اشتباه خود را به منبعی برای یادگیری تبدیل کنید. مطمئن شوید فهمیده‌اید در این معامله خاص چه اشتباهی کرده‌اید، چه فرض اشتباهی باعث ورود شما به معامله شده است، کجا بی دقتی کرده‌اید و در معاملات بعدی چگونه باید عمل کنید. هر شکست فرصتی برای یادگیری و بهتر شدن است.
همیشه به یاد داشته باشید معامله گری در بازارهای مالی در مورد یک موقعیت معاملاتی نیست بلکه در مورد برآیند موقعیتهای معاملاتی است، پس بهتر است تمرکز خود را بر دهها و صدها موقعیت معاملاتی دیگر بگذارید. هدف اصلی هر معامله گر باید ثبات در معاملات بسیار زیاد آتی برای کسب سود باشد، تمرکز بر به دست آوردن یک معامله بسیار سودده معمولا به ثمر نخواهد نشست و اگر هم منجر به بدست آوردن چنین موقعیتی شود نسبت هزینه به سود آن احتمالا منطقی نخواهد بود.
تمرین، تمرین، تمرین
خواندن مقالاتی از این دست برای بدست آوردن اطلاعات در زمینه روانشناسی ترید و آماده سازی خود بسیار حائز اهمیت است. اما حقیقت این است که تنها راه یادگیری و تسلط بر روانشناسی ترید با قرار گرفتن در موقعیتهای معاملاتی و مدیریت آنها میسر خواهد شد.
هر معامله گر در اولین موقعیت های معاملاتی احساساتی که می بایست بدان ها غلبه کند را تجربه می‌کند.
تمرین وتسلط بر مباحث روانشناسی ترید در کنار یادگیری اصول فنی بازار سرمایه موفقیت هر تریدر را تضمین خواهد کرد . البته هر تازه وارد به دنیای ترید باید از اکانتهای دمو برای ورود به بازار استفاده کند تا تسلطی نسبی به بازار کسب کند. پس تا زمانی که احساس اعتماد به نفس و تسلط کافی برای ورود به بازار واقعی ندارید به تمرین در محیط دمو ادامه دهید. حفظ سرمایه و ضرر نکردن مهمتر از سود کردن است.
استفاده از حد سود و ضرر
بر اساس پلن معاملاتی، کاملا مشخص است که چه مقدار سود و چه حدی از ضرر در هر معامله می‌توانید داشته باشید. این نکته مهم را در ذهن خود حک کنید که در هر پوزیشن معاملاتی از همان ابتدا حد سود و ضرر را تعیین کنید.
با تعیین حد سود و ضرر، با رسیدن قیمت به هر کدام از آنها معامله به صورت خودکار بسته می شود و در نتیجه بالانس حساب معاملاتی همواره در کنترل معامله گر خواهد بود. بهتر است حد سود و ضرر خود را حین معامله تغییر ندهید و شاهد نتیجه تحلیل خود از بازار باشید.
استفاده از حد سود و ضرر بخش مهمی از مدیریت ریسک در معامله گری در بازارهای مالی است.
بک تست استراتژی معاملاتی
کاملا طبیعی است که اگر در مورد استراتژی معاملاتی خود اطمینان کامل ندارید به هنگام ترید استرس زیادی را تحمل کنید. بک تست استراتژی معاملاتی موضوع بسیار مهمی است.
بک تست معاملاتی یعنی بررسی کنید در گذشته استراتژی معاملاتی شما کجا و چطور موفق بوده و از آن مهمتر کجا و چطور ناموفق بوده است.
بک تست را می‌توان روی گذشته نمودار انجام داد و نرم افزارهایی برای کمک به بهبود فرآیند بک تست طراحی و پیاده سازی شده اند که می توان از آنها بهره جست. روال بک تست بدین صورت است که در گذشته بازار سیگنالهایی که در جستجو آن هستید را بررسی می‌کنید و پس از یافتن آنها نتیجه ورود در آن شرایط را مورد بررسی قرار می دهید.
با استفاده از نرم افزارهای کمکی بک تست، شما دچار خطا دیدن آینده بازار نخواهید شد و نیتجه دقیق‌تری بدست خواهید آورد.
برای کسانی که تازه وارد دنیای ترید شده اند پیشنهاد می‌شود ابتدا به روش ساده و بدون استفاده از نرم افزار فرآیند بک تست را به اجرا در آوردن تا چشم آنها با الگوهای بازار آَشنا شود و پس از تسلط نسبی از این نرم افزارها کمک بگیرند.
جمع بندی
روانشناسی بخش جدایی ناپذیر حرفه معامله گری در بازارهای مالی است. معامله گری قطعا و طبیعتا شامل تجاربی اضطراب آور و عصبی کننده است. بنابراین بسیار مهم است که برای رویارویی با چنین تجاربی از قبل آماده باشید.
توجه به رفتار، افکار و احساسات، آگاهی یافتن به آنها اولین چالش پیش روی هر تریدر است. باید همواره پیش از واکنش به هر رویداد و یا پیش از اتخاذ هر تصمیم معاملاتی این سوال را از خود پرسید که " چه حالی دارم و این حال چگونه تصمیمات من را تحت تاثیر قرار می دهد؟" و هر گاه نشانی از سرخوشی زیاد، خشم، ترس، نگرانی و طمع دیدید بار دیگر تصمیم خود را بازبینی کنید.
قطعا تشخیص و مدیریت هیجانات و به طور کلی رفتار، افکار و احساسات در ابتدا بسیار سخت و حتی زجر آور خواهد بود اما به مرور زمان و به کار بستن تکنیکها مناسب می‌توان به تسلط کافی در این حوزه دست پیدا کرد. همینطور توصیه می‌گردد از کمک مشاورین و روانشناسان مسلط به بازارهای مالی و ترید در این حوزه کمک گرفته شود.
